تا چه مدت حکم قطعی قابلیت اجرا دارد

هدف نهایی خواهان از طرح دادخواست و صدور رای به نفع وی، اجرای حکم علیه محکوم علیه (خوانده) می باشد.  به همین خاطر مرحله ی اجرای احکام مدنی از مهمترین مراحل برای احقاق حق خواهان دعوا می باشد.

در این مقاله قصد داریم در خصوص اینکه حکم قطعی تا چه زمان برای اجرا اعتبار دارد صحبت کنیم.

اجراییه چیست؟

اجراییه به برگه ای اطلاق می شود که در آن مندرجات محکوم علیه (شخصی که محکوم شده است) و محکوم له (شخصی که رای قطعی به نفعش صادر شده است) و جزئیات اجرای حکم در آن ذکر شده است

اجراییه به شخص محکوم علیه و به منظور آگاهی از مفاد اجرای حکم ابلاغ می شود و مهلتی برای اجرای آن در نظر گرفته خواهد شد، که در صورت عدم اجرا در ظرف مهلت اعطا شده پرونده اجرایی برای ادامه تشریفات اجرا تشکیل می گردد

 

برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.

 

چنانچه از تاریخ صدور اجراییه بیش از پنج سال گذشته و محکوم‌له عملیات اجرایی را تعقیب نکرده باشد، اجراییه بلااثر تلقی می‌شود.

در این مورد اگر حق اجراء وصول نشده باشد به موجب اجراییه صادره دیگر قابل وصول نخواهد بود. محکوم‌له می بایست مجدداً از دادگاه تقاضای صدور اجراییه نماید ولی در‌مورد اجرای هر حکم فقط یک بار حق اجراء دریافت می‌شود.

منظور از حق اجرا، حق خدمات اجرایی است که طبق قانون محکوم علیه باید پرداخت کند. این مقدار در دادخواهی های مالی 5 درصد (نیم عُشر) و در دادخواهی های غیر مالی به تعیین دادگاه بستگی خواهد داشت.

به عبارت دیگر، چنانچه اجراییه به دلیل انقضاء مدت مذکور از درجه اعتبار ساقط شود درخواست صدور مجدد آن هزینه اجرای مجدد نخواهد داشت.

مدت اعتبار اجرای رای قطعی

با توجه به توضیحاتی که به آن پرداختیم می بایست به این پرسش پاسخ دهیم که آیا برای اجرای حکم قطعی ما مدت زمان خاصی داریم؟ و حتما می بایست حکم در زمان خاصی اجرا شود؟

در پاسخ باید گفت که پیش از تغییر قانون آیین دادرسی مدنی احکام مدنی به مانند احکام کیفری از قاعده مرور زمان پیروی می کردند و به اینصورت که پس از گذشت مدت زمان خاصی دیگر دیون و احکام قابلیت اجرایی نداشت

اما با تغییر قانون آیین دادرسی مدنی و غیر شرعی دانسته شدن مرور زمان برای امور حقوقی، این امر در احکام حقوقی مجری نبوده، با این توضیح که احکام حقوقی به طور مثال حتی با گذشت مدت 50 سال از صدور آن قابلیت اجرا را خواهد داشت

 نظریه مشورتی در خصوص مدت اعتبار اجراییه به شماره  7/98/658 مورخ 30/05/1398:

استعلام: در صورت اعمال مرور زمان ماده ۱۶۸ ق.ا.ا.م و بایگانی شدن پرونده اجرا و متعاقب آن مراجعه محکوم له و تقاضای ادامه عملیات اجرائیه برای شروع عملیات اجراء صدور اجرائیه جدید لازم است یا خیر؟ هزینه مجدد برای صدور اجرائیه (هر برگ دو هزار تومان) لازم است یا خیر؟

اجراییه ای که به تقاضای محکوم له، صادر می شود؛ اما محکوم له هیچ گونه مراجعه ای به دایره اجرا نداشته و عملیات اجرایی شروع نشده است، به تجویز ماده ۱۶۸ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶، با گذشت ۵ سال از تاریخ صدور آن اجراییه بلااثر می شود. بدیهی است با رجوع مجدد محکوم له، اجراییه جدید و با هزینه مربوط صادر می گردد؛ اما چنان چه اجراییه صادر و عملیات اجرایی شروع شده باشد، اعم از این که عدم تعقیب پرونده اجرایی از ناحیه محکوم له باشد و یا غیر آن، مورد از شمول ماده فوق الذکر خارج است.

عدم احتساب مدت توقف عملیات اجرایی

ماده 32 قانون اجرا احکام مدنی مقرر داشته است مدتی که عملیات اجرایی متوقف مانده جزء موعد به حساب نمی آید. چنانچه از صدور اجرائیه 5 سال گذشته و محکوم له عملیات اجرایی را تعقیب نکرده باشد پرونده اجرایی مختومه میشود. لکن چنانچه در بین پنج سال به اعتبار قرار توقیف عملیات اجرایی اقدامات اجرا متوقف شود، این مدت جزء پنج سال محاسبه نخواهد شد. همچنین در صورتی که در مهلت سه سال مذکور در ماده 35 قانون اجرای احکام مدنی محکوم علیه فوت کند مدتی که به اعتبار ماده 31 عملیات اجرایی متوقف میشود، جزء مدت سه سال محاسبه نخواهد شد.

حساب مواعد در اجرا

مطابق ماده 32 قانون اجرالی احکام مدنی حساب مواعد مطابق قانون آیین دادرسی مدنی است و مدتی که عملیات اجرائی توقیف میشود به حساب نخواهد آمد.

مطابق ماده 34 قانون اجرای احکام مدنی  محکوم علیه پس از ابلاغ اجرائیه باید ظرف 10 روز آن را به موقع اجرا گذارد و اگر او مقیم خارج از کشور باشد این مدت به دو ماه افزایش خواهش یافت. اگر روز آخر موعد مصادف با تعطیلی باشد، آن روز محاسبه نخواهد شد.  و روز آخر موعد، روزی خواهد بود که ادارات بعد از تعطیل یا رفع مانع باز میشوند. 

با توجه به مطالب مذکور، این نتیجه حاصل میگردد که  زمانی که اجراییه به تقاضای محکوم له صادر می شود لیکن محکوم له هیچ گونه مراجعه ای به دایره اجرا نداشته و عملیات اجرایی شروع نشده است، با گذشت ۵ سال از تاریخ صدور، آن اجراییه بلااثر می شود.  اما چنانچه اجراییه صادر و عملیات اجرایی شروع شده باشد، اعم از این که عدم تعقیب پرونده اجرایی از ناحیه محکوم له باشد و یا غیر آن، مورد از شمول ماده فوق الذکر خارج است و اجراییه همچنان بعد از گذشت 5 سال معتبر است.

پست های مرتبط:

انکار کردن پس از اقرار در آگاهی و کلانتری گواهی عدم پرداخت چک یا گواهی برگه زدن چک عنصر مادی و معنوی کلاهبرداری انتقال مال غیر و اجاره مال دیگری

تیم تحریریه وکیل دادحامی

مطالب مجله وکیل دادحامی ابتدا توسط کارشناسان بخش (حقوقی، کیفری، خانواده، ملکی و ثبتی) نوشته شده، سپس توسط ویراستار مجله ویرایش می شوند، در نظر داشته باشید که اعتبار مطالب نگارش شده توسط تیم نویسندگان نهایتا توسط وکیل پایه یک دادگستری در حوزه مربوطه از نظر علمی و تجربی با رویه قضایی موجود مورد ارزیابی و ویرایش تخصصی قرار می گیرد و در نهایت در سایت منتشر می گردد.