ولی قهری | ولایت پدر و جدّ پدری

ولی قهری | ولایت پدر و جدّ پدری (پدربزرگ) بر طفل

 

کودک تا زمانی که به رشد عقلی و بلوغ نرسیده است نیازمند حمایت کسی است که سرپرستی او را به عهده بگیرد, از او نگهداری کند یا اداره امور مالی او را به عهده بگیرد. چنین شخصی می تواند مادر، پدر، جد پدری، قیم قانونی یا وصی کودک باشد.

 

این نیازمندی کودک به حمایت، به دلیل ناتوانی او در رسیدگی به امور خود می باشد که ناشی از عدم بلوغ و عدم کمال عقل است و در اصطلاح حقوقی کودک و صغیر را محجور می نامند

 

قانونگذار از عنوان ولی قهری استفاده نموده است که در ادامه به این موضوع می پردازیم که ولی قهری کیست و  ولایت پدر و جد پدری بر طفل به چه صورت می باشد

 

 

برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.

 

ولی قهری کیست؟

 

همان طور که اشاره شد قانون اداره امور مالی و غیرمالی فرزند محجور را برای عهده ولی خاص وی که از جمله این اشخاص پدر یا جد پدری که ولی خاص بوده در نظر گرفته است.

 

• البته لازم به ذکر است که در خصوص فرزند غیر رشید فقط اداره امور مالی فرزند بر عهده این اشخاص می باشد.

 

√ غیر رشید در اصطلاح فردی است که به سن رشد نرسیده است که قاعدتا سن قانونی رشد ۱۸ سال می باشد.

دادگاه

ولی قهری کیست و چه اشخاصی را شامل می شود ؟

 

ولی قهری، پدر یا جد پدری طفل می باشد که قهرا و به موجب قانون اداره امور مالی و غیر مالی مولی علیه (کودک) را به عهده دارد.

 

√ البته باید توجه داشت که ولایت با حضانت تفاوت دارد به این دلیل که حضانت صرفاً سرپرستی و نگهداری جسمی و تامین نیازهای اولیه کودک برای زندگی است و متفاوت از اداره امور حقوقی، مالی و غیرمالی کودک می باشد.

 

• همچنین حضانت ممکن است با مادر باشد به طور مثال پدر کودک فوت شده باشد، اما مادر ولی کودک محسوب نمی شود و جد پدری کودک بر او ولایت دارد.

 

√ ولایت قهری هم حق و هم تکلیف پدر و پدربزرگ پدری است یعنی رسیدگی و اداره امور حقوقی کودک در عرض هم به عهده پدر و جد پدری است و این به دلیل همطرازی ولایت پدر و جدّ پدری بوده و آن دو همزمان بر کودک ولایت دارند و هیچکدام بر دیگری اولویت ندارند.

 

• به طور مثال ممکن است هر دوی آنها به طور همزمان خانه ای که مال کودک است را به نفع کودک و هر کدام به شخص متفاوتی اجاره دهند.

 

• در این مثال به دلیل تعارضی که به وجود آمده است، آن معامله‌ ای نفوذ حقوقی دارد که زودتر صورت گرفته باشد ولی اگر تقدم و تاخر دو معامله مشخص نباشد و یا اینکه همزمان صورت گرفته باشند در این صورت هر دو معامله ساقط می شوند.

 

وصی کیست؟

 

وصی نیز وظیفه‌ ای همچون ولی قهری دارد و در واقع وصی، ولی خاص محسوب می شود و اگر کودک ولی قهری نداشته باشد به این صورت که هر یک از پدر یا جد پدری قبل از فوت برای فرزند محجور خود وصی تعیین کرده باشد، آن شخص نماینده قانونی کودک در اداره امور حقوقی اوست.

 

• در نتیجه نیاز به فردی است که اداره اموال کودک را به عهده بگیرد و به جای او معاملاتی که به صلاح کودک است، انجام دهد و یا نسبت به امور غیر مالی او تصمیماتی اتخاذ نماید، بنابراین در صورتی که ولی قهری در قید حیات باشند انجام این اقدامات با ولی قهری طفل است

 

حدود اختیارات و وظایف ولی قهری

 

گفته شد که ولی قهری که همان پدر یا جد پدری است و نماینده قانونی کودک در اداره اموال و حقوق مالی اوست. پس وظیفه ولی قهری اداره امور حقوقی صغیر است.

 

√ البته قانون در ماده دیگری تربیت اخلاقی و نگهداری و مراقبت از کودک و فراهم کردن معیشت او را نیز تکلیف ولی دانسته است.

وکیل

همچنین در امور دیگری همچون ازدواج کودک دختر تا ۱۳ سال تمام شمسی و پسر تا ۱۵ سال تمام شمسی نیاز به اذن ولی است.

 

√ در خصوص حدود اختیارات ولی قهری نیز باید گفت که مصلحت کودک می بایست رعایت شود در غیر این صورت چنانچه خیانت در اداره اموال کودک ثابت شود از ولایت قهری عزل می شود.

 

مدت زمان ولایت ولی قهری

 

ولایت پدر و جد پدری تا زمان بلوغ و رشد طفل است که همانطور که ذکر شد این زمان معمولا تا ۱۸ سال تمام شمسی طفل ادامه پیدا می کند

 

√ لازم به ذکر است که اگر طفلی از کودکی مجنون باشد و تا پس از ۱۸ سالگی همچنان مجنون باشد ولایت پدر و جد پدری به قوت خود باقی است.

 

 نکاتی در خصوص ولی قهری و وصی

 

• در حقوق ایران، سمت ولایت قهری به پدر و جد پدری اختصاصی دارد و آن از مادر سلب شده است. لازم به ذکر است مادر میتواند به عنوان قیم یا وصی برای اداره امور محجور تعیین شود.

 

• حضانت فرزندانی که پدرشان فوت شده با مادر آنها است مگر آنکه دادگاه به تقاضای ولی قهری یا دادستان، اعطای حضانت به مادر را خلاف مصلحت فرزند تشخیص دهد.

 

• اختیارات وصی قابل واگذاری نیست، یعنی وصی نمیتواند آن را به طور کلی به دیگری تفویض نماید. لکن میتواند وکیلی بگیرد و با مسئولیت وی امور لازم را انجام دهند.

 

---

∴ پرسش و پاسخ

 

ولی قهری کیست؟

 

همانطور که توضیح داده ایم قانون اداره امور مالی و غیرمالی فرزند محجور را برای عهده ولی خاص وی که از جمله این اشخاص پدر یا جد پدری که ولی خاص بوده در نظر گرفته است

 

ولی خاص شامل چه اشخاصی می باشد؟

 

به موجب قانون پدر و جد پدری (پدربزرگ پدری) و همچنین وصی منصوب از ناحیه این اشخاص ولی خاص شمرده می شوند

منبع: http://dadhami.com/blog