اثبات عقد بیع + شرایط و نمونه رای

عقد بیع یا همان خرید و فروش معمولا ضمن یک معامله کتبی همچون مبایعه نامه یا قولنامه صورت می‌گیرد.

 

چنانچه پس از وقوع بیع و پرداخت ثمن یا قیمت مال خریداری شده و تسلیم مبیع توسط فروشنده، هر یک از طرفین به دلایلی معامله را انکار کند؛ طرف مقابل می‌ بایست مدارکی جهت اثبات وقوع بیع و طرح دعوی در دادگاه ارائه کند.

 

در ادامه قصد داریم به انواع بیع و چگونگی اثبات وقوع عقد بیع ، شرایط و مدارک دعوا و همچنین ارائه نمونه رای در خصوص آن بپردازیم.

بیع چیست؟

 

به طور کلی بیع اصطلاح فقهی حقوقی است که به معامله خرید و فروش گفته می‌ شود.

 

√  بایع، فروشنده و طرف مقابل مشتری یا خریدار محسوب می ‌شود، ثمن در واقع همان قیمت مال مورد معامله است و مبیع مال خریداری شده است.

 

√ در نتیجه اثر عقد بیع مالکیت است که فروشنده مالک ثمن و خریدار مالک مبیع  یا کالا و موضوع معامله می ‌شود.

 

قانون مدنی نیز در تعریف عقد بیع اینطور مقرر کرده است که:

 

«تملیک عین به عوض معلوم»

 

√  که در این تعریف عین همان مبیع یا مال مورد معامله است و منظور از عوض همان قیمت یا ثمن می‌باشد که باید از هر جهت معلوم و معین باشد.

 

√ نکته ‌ای که در خصوص بیع حائز اهمیت است اینکه بیع یک نوع عقد می‌ باشد به این معنا که قصد و رضایت هر دو طرف در معامله مهم است.

 

انواع بیع

 

با توجه به اینکه بیع تحت چه شرایطی واقع شود، انواع عقد بیع به شرح زیر می ‌باشد:

 

1  بیع نقد

 

بیع نقد به این معناست که همزمان با صورت گرفتن معامله مبیع و ثمن میان فروشنده و خریدار رد و بدل می‌شود.

به عبارت دیگر به محض وقوع بیع فروشنده مالک ثمن و خریدار مالک مبیع می‌شود.

 

2  بیع نسیه

 

برخلاف بیع نقد در بیع نسیه مبیع پس از معامله تسلیم خریدار می ‌شود اما ثمن یکجا و همزمان با تسلیم مبیع تادیه و پرداخت نمی‌شود بلکه ترتیبی برای تادیه آن در آینده داده می‌شود.

 

3  بیع سلف

 

مفهوم مقابل بیع نسیه، بیع سلم یا سلف است. به این معنا که همزمان با وقوع بیع ثمن پرداخت می‌شود اما برای تسلیم مبیع توسط فروشنده زمان تعیین می‌ شود.

 

4  بیع کالی به کالی

 

در این نوع از انواع عقد بیع برای تسلیم و تادیه مبیع و ثمن زمان تعیین می‌شود. ممکن است زمانی یکسان جهت ردوبدل کردن ثمن و مبیع توافق شود و یا زمان تادیه و تسلیم هر یک متفاوت باشد.

 

 

برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.

 

اثبات وقوع بیع

 

با توجه به اینکه مال خریداری شده منقول باشد یا غیرمنقول، اثبات وقوع بیع به شرح زیر متفاوت است :

 

اثبات بیع مال غیرمنقول

 

مال غیرمنقول مالی است که به صورت فیزیکی قابلیت جابجایی ندارد؛ مانند زمین، ملک

 

√  اثبات وقوع بیع در اموال غیرمنقول بر عهده طرفی است که مدعی واقع شدن عقد بیع است ولی طرف مقابل او انکار می ‌کند.

 

√  مالکیت در اموال غیرمنقول اصولا با سند رسمی ثابت می ‌شود اما این امر مانع از این نبوده که افراد با داشتن مبایعه نامه عادی ( با کد رهگیری یا بدون آن ) اقدام به طرح دعوای اثبات معامله و الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی را در دادگاه نمایند

 

√ اما در صورت نبود مبایعه نامه یا سند اثبات کننده در این خصوص افراد می بایست نسبت به طرح دعوی اثبات وقوع بیع مال غیر منقول اقدام نمایند

 

اثبات بیع مال منقول

 

در خصوص اثبات بیع اموال منقول همچون خودرو، جواهرات و … باید گفت که اصولا اماره ید جریان دارد به این معنا که حق با طرفی است که مال تحت تصرفش است.

 

√  بنابراین در اینگونه اموال می بایست دعوی با موضوع اثبات مالکیت مطرح شود

 

مدارک لازم برای اثبات وقوع عقد بیع

 

√  چنانچه یک طرف معامله، بیع را انکار کند؛ طرف دیگر که مدعی وقوع عقد بیع می‌باشد می‌بایست به موجب طرح دعوی، وقوع بیع را ثابت کند. از جمله دلایلی که می‌توان به کمک آن وقوع عقد بیع را ثابت نمود عبارت اند از:

 

• شهادت شهود

 

• اماره

 

• کپی سند

 

• اقرار خوانده

 

• سوگند

 

نمونه رای اثبات وقوع عقد بیع