نگارش توسط تحریریه دادحامی | بروزرسانی: ۰۹-۱۲-۱۴۰۲
مالکیت حقی است که افراد نسبت به اموال خود دارند، چنانچه مالکیت افراد مورد اختلاف باشد به طور مثال ملکی که تحت مالکیت فرد است مورد تصرف شخصی غیر از مالک قرار گیرد قانونگذار حقی را برای مالک در نظر گرفته است
در چنین شرایطی قانونگذار برای احقاق حق مالک دعاوی خاصی را در نظر گرفته است که مالک بتواند از متصرف غیرقانونی ملک خود رفع تصرف کند.
از جمله این دعاوی برای احقاق حق مالک خلع ید بوده می باشد که در ادامه به توضیح و بررسی ارکان خلع ید می پردازیم.
دعوی خلع ید چیست؟
خلع ید درواقع به معنای رفع هرگونه تصرف غیرقانونی در مال دیگری است.
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با وکیل ملکی متخصص و با تجربه تهران از طریق تلفن از 9 صبح الی 20 شب
تماس از داخل و خارج کشور : 93111000-021 در صورت درخواست مشاوره حقوقی به صورت آنلاین کلیک کنید
در قانون مدنی نیز تحت عنوان غصب به دعوی خلع ید پرداخته شده است که مطابق این قانون “غصب استیلاء بر حق غیر است به نحو عدوان، اثبات ید بر مال غیر بدون مجوز هم در حکم غصب است.”
√ خلع ید یک دعوی مالی است بنابراین فردی که به طور غیرقانونی و عدوانی (بدون اجازه و رضایت مالک) بر مال غیر مسلط میشود به گونه ای که مالک امکان تصرف و استفاده از مال خودش را نداشته باشد، غاصب محسوب میشود
در این صورت مالک می تواند با طرح دعوی خلع ید برای احقاق حق خود اقدام کند و به استناد سند مالکیت خود از غاصب رفع تصرف کند.
برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.
ارکان دعوی خلع ید
دعوی خلع ید به طور خاص یک دعوی حقوقی است و شرایطی دارد. به عبارت دیگر دادخواست خواهان مبنی بر خلع ید توسط دادگاه حقوقی بررسی می شود و چنانچه ارکان و شرایط دعوی خلع ید را داشته باشد مورد رسیدگی قرار می گیرد.
ارکان دعوی خلع ید به طور خاص عبارتاند از:
- • اثبات مالکیت خواهان
- • غیرمنقول بودن مال مورد دعوی
- • عدوانی بودن تصرف
- • عدوانی بودن تصرف
1 اثبات مالکیت خواهان
فردی که خواهان دعوی خلع است و طرح دعوی میکند میبایست مالک مال موضوع دعوی باشد و باید مالکیت خود را به واسطه اسناد ثبتی اثبات کند.
√ بنابراین دعوای خلع ید از سوی فردی غیر از مالک قابل قبول نیست و دادگاه در اینصورت قرار عدم استماع صادر می کند.
نکته قابل توجه این است که مالکیت مالک باید مستند به سند رسمی باشد یعنی اثبات مالکیت در دعوی خلع ید با سند عادی مورد قبول نیست.
2 غیرمنقول بودن مال مورد دعوی
دعوی خلع ید مختص اموال غیرمنقول است یعنی رفع تصرف غیرقانونی از ملک، زمین و مانند اینها
3 عدوانی بودن تصرف
تصرف باید بدون اذن و اجازه مالک باشد به عبارت دیگر غیرقانونی، بدون قرارداد و غیرمجاز باشد.
√ چنین تصرفی در مال غیرمنقول دیگری عدوانی است.
4 استیلا غاصب بر مال مورد دعوی
استیلا به معنای تسلط و تصرف غاصب است بنابراین عمل غاصب باید متصرفانه باشد.
تفاوت خلع ید و تصرف عدوانی
ممکن است برخی گمان کنند که دعوی خلع ید همان دعوی رفع تصرف عدوانی است. اما این تصوری اشتباه است و این دو دعاوی جداگانه هستند و هریک شرایط و ارکان متفاوتی دارند.
√ مهمترین تفاوت دعوی خلع ید و دعوی تصرف عدوانی این است که در خلع ید مالکیت خواهان اهمیت دارد و تنها مالک میتواند طرح دعوی خلع ید کند
√ اما در دعوی رفع تصرف عدوانی صرفا سابقه تصرف خواهان برای طرح دعوی کافی است. به این معنا که خواهان در دعوی رفع تصرف عدوانی سابقا متصرف مال مورد دعوی بوده است و متجاوز متصرف ملک یا مانع از تصرف ذی نفع شده است.
بنابراین هرکسی که ذی نفع مال مورد دعوی باشد می تواند دعوی رفع تصرف عدوانی طرح کند حتی اگر مالک نباشد.
آیا می توان علیه شریک ملک مشاع نیز دعوی خلع ید اقامه کرد؟
چنانچه هر یک از مالکان مال مشاع بدون اجازه سایر مالکان در آن مال تصرف کند، دیگر مالکین می توانند علیه آن شخص دعوای خلع ید اقامه کنند.
√ این تصرفِ بدون اجازه می تواند به هر شکلی باشد. به طور مثال یکی از مالکان ملک مشاع بدون اجازه سایر شریکان خود، ملک را اجاره و در تصرف مستاجر قرار دهد یا خودش در یک مدت زمان غیرمتعارف در آن ملک ساکن شود و مواردی از این قبیل.
قانون اجرای احکام مدنی نیز در این خصوص مقرر کرده است:
در مواردی که حکم خلع ید علیه متصرف ملک مشاع به نفع مالک قسمتی از ملک مشاع صادر شده باشد، از تمام ملک خلع ید می شود، ولی تصرف محکوم له در ملک خلع ید شده مشمول مقررات املاک مشاعی است.
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با وکیل ملکی متخصص و با تجربه تهران از طریق تلفن از 9 صبح الی 20 شب
تماس از داخل و خارج کشور : 93111000-021 در صورت درخواست مشاوره حقوقی به صورت آنلاین کلیک کنید
√ بنابر ماده ذکر شده هر گاه یکی یا چند نفر از مالکان مال مشاع خودسرانه و بدون اجازه سایر مالکان از مال مشاع به طور نامتعارف استفاده کنند
یعنی تصرف به گونه ای باشد که نیاز به رضایت و اجازه همه شریکان باشد؛ در این صورت سایر مالکان پس از اثبات مالکیت خود می توانند علیه افراد متصرف دعوای خلع ید مطرح کنند که با صدور حکم خلع ید، از کل ملک خلع ید می شود.
∴ پرسش و پاسخ
دعوی خلع ید چیست؟
خلع ید درواقع به معنای رفع هرگونه تصرف غیرقانونی در مال دیگری است، در دعوای خلع ید به طور خاص مالک رسمی ملک علیه شخص متصرف غیرقانونی اقدام به طرح دعوا می کند
آیا دعوای خلع ید به طور خاص با دعوای تصرف عدوانی متفاوت است؟
بنابر آنچه توضیح داده ایم دعوای خلع ید به طور خاص با دعوای خلع ید متفاوت بوده و ارکان آن نیز متفاوت می باشد
پست های مرتبط:
.
دیدگاه