محروم کردن از ارث

محروم کردن از ارث

 

بر طبق قانون اموال هر شخصی در صورت فوت به وراث منتقل می ‌شود، موت می تواند به صورت حقیقی یا واقعی و همچنین فرضی (غایب مفقودالاثر) باشد اما در هر صورت به محض فوت این انتقال صورت می گیرد.

 

اموال شخص فوت شده پس از مرگ به افرادی که با متوفی نسبت فامیلی داشته باشد ارث می رسد.

 

در این فرصت قصد داریم به این پرسش بپردازیم که آیا می توان اشخاص را از ارث محروم کرد و اگر پاسخ مثبت است نحوه محروم کردن از ارث به چه صورت می باشد

 

چه اشخاصی از متوفی ارث می برند؟

 

ارتباط نسبی به موجب قانون مدنی اولویت بندی شده است یعنی با وجود افراد طبقه اول به طبقه دوم و سوم مالی تحت عنوان ارث نمی ‌رسد همچنین با وجود طبقه دوم، افراد طبقه سوم از متوفی ارث نمیبرند.

 

که این طبقه بندی به صورت زیر می باشد:

 

• طبقه اول: پدر و مادر، فرزند، نوادگان

 

• طبقه دوم: پدربزرگ و مادربزرگ، خواهر و برادر و فرزندانشان

 

• طبقه سوم: عمو و عمه و فرزندانشان، خاله و دایی و فرزندانشان

 

ارتباط سببی در ارث با ازدواج دائم ایجاد می ‌شود که همسر فرد در کنار سایر طبقاتی که موجود باشند سهم الارث مشخصی دارد.

 

وصیت چیست؟

 

به موجب قانون تعیین تکلیف شخص نسبت به اموال یا امورش برای بعد از وفاتش وصیت نام دارد. و تاثیر وصیت وابسته و معلق به فوت است. یعنی صرفاً بعد از وفات شخص می توان به موارد وصیت او عمل نمود.

 

√ بنابراین وصیت صرفاً در خصوص انتقال اموال نیست و می تواند مربوط به امور متوفی باشد. به طور مثال فرد وصیت کند که طلبی از کسی دارد و آن طلب را به مدیون بخشیده است و یا شخصی را به عنوان مسئول اداره ترکه خود تعیین کند.

 

• نکته قابل توجه در خصوص وصیت این است که تنها تا یک سوم اموال معتبر است و نفوذ حقوقی دارد یعنی فرد تنها می‌تواند نسبت به یک سوم اموالش وصیت کند و وصیت نسبت به مازاد یک سوم اموال نیاز به اجازه ورثه دارد. به طور کلی وصیت به دو نوع وصیت تملیکی و وصیت عهدی تقسیم می شود.

 

 

برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.

 

آیا می‌توان فرزند خود را از ارث محروم کرد ؟

 

• هر شخصی تا زمانی که زنده است می تواند هرگونه تصرفی در اموال خود کند. به طور مثال مالی را به کسی بفروشد یا به طور مجانی در قالب عقد هبه یا صلح منتقل کند. 

 

√ بنابراین می‌تواند همه یا بخشی از اموالش را قبل از فوتش به نام شخصی که می تواند همسر، فرزند، پدر یا مادر و یا هر فرد دیگری باشد، کند. و به این ترتیب باعث شود که پس از وفاتش مالی تحت عنوان ارث برای وراث باقی نماند.

• همچنین می تواند از طریق صلح عمری اموالش را انتقال دهد به این صورت که تا زمان حیاتش، مال صلح شده همچنان در مالکیت و تصرف خودش قرار دارد و انتقال مالکیت معلق به فوت شخص است.

 

• چرا که هر مالکی حق هرگونه تصرف در اموال خود را دارد و در زمان حیات اختیار واگذاری اموالش با خود اوست. همچنین آنچه در خصوص وصیت آمده است ناظر به زمانی میباشد که شخص، قصد داشته باشد وراثش را به موجب وصیت محروم نماید، نه به موجب سایر اعمال حقوقی. 

 

√ بنابراین در نظر داشته باشید که فرد در قالب وصیت چنین قدرت عملی ندارد و نمی تواند در قالب وصیت نامه وصیت کند که فلان فرزندم از ارث محروم شود و یا اینکه همه اموال به فلان فرزندم برسد و فرزندان دیگرم حق ارث ندارند.

 

• چرا که به لحاظ قانونی همچین وصیتی صحیح نیست و نفوذ حقوقی ندارد. زیرا همان طور که گفته شد وصیت تنها تا سقف یک سوم اموال موصی یا وصیت کننده صحیح است و صرفاً برای ⅓ اموال خود برای پس از فوتش می تواند تصمیم گیری کند.

 

| به موجب قانون نمی‌ توان کسی را از ارث محروم کرد!

 

حتماً در اطراف خود یا در فیلم های سینمایی دیده یا شنیده اید که پدر و مادر، فرزند خود را به موجب کاری که فرزندشان کرده است او را تهدید به محرومیت از ارث می کنند. در حالی که این موضوع قانونی نیست و به موجب وصیت امکان پذیر نیست.

 

• قانون مدنی نیز در این خصوص مقرر کرده است که:

 

• اگر کسی به موجب وصیت یک یا چند نفر از ورثه خود را از ارث محروم کند، وصیت مزبور نافذ نیست. همچنین گفته شد مطابق قانون مدنی وصیت تا ثلث ترکه (یک سوم اموال و دارایی حین الموت) صحیح است و وصیت به زیاده بر ثلث ترکه غیر نافذ است مگر به اجازه وراث و اگر بعضی از ورثه اجازه دهند، فقط نسبت به سهم آنها نافذ است.

 

موانع قانونی ارث

 

درست است که هیچ فردی نمی ‌تواند به موجب وصیت وارث خود را از ارث محروم کند اما به موجب قانون شرایطی وجود دارد که در صورت تحقق، وارث از ارث محروم می‌شود.

 

| قتل: قتل عمد مانع ارث است. یعنی اگر وارث، مورث خود را (شخصی که از او ارث می‌برد) عمداً به قتل رسانده باشد از ارث او محروم است. به طور مثال چنانچه پدر فرزند خود را به قتل برساند هرچند قصاص نمی شود اما از فرزند مقتول خود ارث نمی‌برد.

 

| کفر: کافر از مسلمان ارث نمی برد. یعنی حتی اگر فردی فوت کند و تمام ورثه او کافر باشند به جز یک نفر، همه اموال متوفی به تنها وارث مسلمان او میرسد.

 

| نسب نامشروع: مطابق قانون ولد زنا یعنی فرزند نامشروع از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمی‌برد و آنها هم از فرزند نامشروع ارث نمی‌برند.

 

| حجب: ورثه بر اساس طبقات ارث از متوفی ارث می‌برند. بنابراین هرچه طبقات بالاتر هنگام فوت متوفی حاضر باشند طبقات پایین تر از ارث محروم می شوند. به طور مثال اگر پدر و مادر و فرزند متوفی هنگام فوت متوفی زنده باشند، دیگر به خواهر و برادر یا پدربزرگ و مادربزرگ متوفی مالی تحت عنوان ارث نمی رسد.

 

| لعان: هنگامی که زن و شوهر یکدیگر را لعن می کنند و شوهر به همسر خود نسبت زنا می دهد و در مدت زمان عده یکی از زوجین فوت کند دیگری از او ارث نمی‌برد همچنین فرزند حاصل از این نسبت زنا نیز از پدر و مادر خود ارث نمی برد و در مقابل پدر و مادر و اقوام آنها نیز از فرزند ارث نمی برند.

 

---

∴ پرسش و پاسخ

 

چه اشخاصی از متوفی ارث می برند؟

 

به موجب قانون رابطه نسبی شامل طبقه اول تا سوم بوده و با وجود طبقه اول ، به طبقه دوم ارث تعلق نمی گیرد همچنین رابطه سببیت مانند ازدواج موجب ارث می شود

 

آیا محروم کردن از ارث برای بعد از فوت شخص امکانپذیر است؟

 

این باور غلط بوده که می توان به موجب وصیت شخصی را از ارث محروم نمود زیرا به موجب وصیت اشخاص تا یک سوم از اموال خود را مختار بوده که هر اقدامی در خصوص آن بجا بیاورند اما قبل از فوت این امر امکانپذیر بوده که به توضیح آن پرداختیم