مسئولیت پشت نویس چک
چک در تعریف حقوقی به عنوان یک سند نوشته ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که در نزد محال علیه (بانک) دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار می نماید.
به بیان ساده صادر کننده چک با صدور آن به محال علیه یا به عبارتی به همان بانکی که در آنجا حساب دارد این اجازه را می دهد که مبلغ درج شده در چک را در زمان سررسید چک به دارنده آن بپردازد.
گاهی ممکن است شخصی غیر از صادرکننده چک به هر دلیلی مسئولیت پرداخت چک را به عهده داشته باشد که این شخص ممکن است ظهر نویس یا ضامن چک باشد که در این فرصت قصد داریم که به مسئولیت پشت نویس چک یا بعبارتی ظهرنویس چک بپردازیم
برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.
ظهرنویسی یا پشت نویسی چک
چک به عنوان یک سند تجاری ویژگیهایی دارد که از جمله آنها که موجب تسریع در انتقال آن می باشد عمل ظهرنویسی یا پشت نویسی چک است.
√ ظهرنویسی به این معناست که امضا پشت چک به یکی از سه منظور انتقال، وکالت در وصول، یا ضمانت توسط شخص دیگری غیر از صادر کننده چک ( دارنده یا صاحب چک ) یا خود صادرکننده صورت می گیرد.
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با بهترین وکلای متخصص و با تجربه چک تهران از طریق تلفن از 9 صبح الی 20 شب
تماس از داخل و خارج کشور : 93111000-021 در صورت درخواست مشاوره حقوقی به صورت آنلاین کلیک کنید
که در ادامه به ظهر نویسی به منظور انتقال چک بپردازیم:
1 ظهر نویسی به منظور انتقال چک
در واقع ظهرنویس چک همان دارنده چک می باشد که با پشت نویسی چک قصد داشته که مبلغ چک به فرد دیگری پرداخت شود که این فرد انتقال گیرنده اصطلاحاً منتفع ظهرنویسی نامیده می شود
√ به عبارتی این شخص همان دارنده جدید چک می باشد که مبلغ چک باید در وجه وی پرداخت شود معمولا عمل ظهرنویسی چک با دو امضا در پشت چک صورت می گیرد.
• اصولاً عمل ظهرنویسی زمانی رخ می دهد که دارنده چک یعنی شخصی که در ابتدا چک در وجه او صادر شده قبل از تاریخ سررسید چک به مبلغ آن نیاز دارد
√ در این صورت ممکن است دارنده، چک را به عنوان ثمن یا عوض یک معامله به طرف مقابل خود بدهد یا اینکه پس از سررسید قصد داشته که چک را به شخص دیگری واگذار نماید (شخصی که چک به او منتقل شده و به نفع او ظهرنویسی شده است).
• در کل با ظهرنویسی و انتقال چک تمامی حقوق ناشی از این سند تجاری به همراه آن منتقل می شود.
| چگونه چک را پشت نویسی کنیم؟
نکته دیگر این که هرچند امضای پشت چک عرفا به معنای ظهرنویسی است، در پاسخ به این سوال که چگونه چک را پشت نویسی کنیم و روش صحیح پشت نویسی چک چیست می توان گفت که بهتر است عنوان انتقال میدهم یا هر لفظی که دلالت بر انتقال کند پشت چک نوشته شود.
√ البته لازم به ذکر است که به موجب قانون جدید صدور چک ، ظهرنویسی در خصوص چک های صیادی دچار تغییرات عمده گردید. به اینصورت که ظهرنویسی و انتقال می بایست از طریق سامانه چک های صیادی صورت پذیرد
ظهرنویسی اسناد تجاری
سوالی که ممکن است مطرح شود این است که چنانچه در پشت سند تجاری اعم از چک، سفته یا برات امضایی وجود داشته باشد و دلیل و نشانه ای نباشد که به کمک آن بتوان معلوم کرد که امضا متعلق به ظهرنویس است یا ضامن، چه باید کرد؟
• برای پاسخ به این پرسش میتوان گفت: اگر امضا تجاری توسط دارنده آن انجام شده باشد ظهرنویسی است و ایشان ظهرنویس هستند و اگر توسط شخص ثالت امضا صورت گرفته باشد قاعدتا ضمانت است و شخص ضامن می باشد.
مسئولیت ظهرنویس
ظهرنویسی یا انتقال دهنده چک در قبال وصول وجه چک مسئول است یعنی اگر شخصی که چک به او منتقل شده در تاریخ سررسید نتواند مبلغ چک را از صادر کننده چک دریافت کند، طبق شرایطی میتواند به ظهرنویس جهت وصول چک مراجعه کند
√ در واقع مطابق قانون شخصی که با ظهرنویسی چک را منتقل می کند از جمله مسئولان سند شمرده می شود در نتیجه باید گفت زمانی که ظهرنویس پشت چک را امضا می کند به این سبب در مقابل تادیه و نقد شدن چک مسئول است.
• در نتیجه اگر چک در وجه حامل باشد و تنها با قبض و اقباض (رد و بدل کردن چک به صورت فیزیکی) منتقل شده باشد و ظهرنویسی صورت نگرفته باشد، انتقال دهند هیچ مسئولیتی در قبال عدم وصول چک ندارد البته ظهرنویس میتواند با قید کردن عدم مسئولیت، از خود رفع مسئولیت کند.
مسئولیت تضامنی ظهرنویس با صادرکننده چک
مسئولیت تضامنی بدین معناست که تمامی امضا کنندگان چک ( صادرکننده و ظهرنویس و… ) هر کدام به میزان تمام مبلغ درج شده در چک در مقابل دارنده چک مسئولیت دارند.
√ یعنی امضای صادرکننده ذیل چک و امضای ضامن ها و ظهرنویسان پشت چک، پرداخت وجه چک را برای دارنده آن تضمین می کنند. شخص دارنده چک می تواند به هر یک از صادرکننده، ضامن ها و ظهرنویسان مراجعه کند.
| دارنده چک تضامنی به چه اشخاصی می تواند مراجعه کند؟
در نتیجه افرادی که مسئولیت تضامنی در خصوص چک داشته باشند صاحب چک می تواند برای نقد کردن چک علیه هریک از افراد مسئول اقامه دعوی کند.
ظهرنویسی در چک های صیادی
مطابق قانون مصوب سال ۱۳۹۷ هرگونه چک صادر شده می بایست در سامانه صیاد با تمامی مندرجات ثبت شود در غیر این صورت چک صادر شده از اعتبار یک سند تجاری برخوردار نمی شود و تنها به عنوان یک سند عادی در مقام قضایی پذیرفته می شود.
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با بهترین وکلای متخصص و با تجربه چک تهران از طریق تلفن از 9 صبح الی 20 شب
تماس از داخل و خارج کشور : 93111000-021 در صورت درخواست مشاوره حقوقی به صورت آنلاین کلیک کنید
√ ظهرنویسی چک های جدید می بایست در سامانه صیاد انجام شود!
ظهرنویسی چک نیز می بایست در سامانه صیاد انجام شود.
همچنین انتقال چک بدون ظهر نویسی و صرفاً با قبض و اقباض نیز منتفی میشود چرا که در چکهای صیادی باید تمامی اطلاعات چک از جمله نام ذی نفع ثبت شود
صدور چک در وجه حامل به نوعی امکان پذیر نیست در نتیجه نمی توان تنها با رد و بدل کردن فیزیکی چک و بدون ظهرنویسی آن را به شخص دیگری انتقال داد.
ظهرنویس چک تا چه زمانی مسئولیت در پرداخت وجه چک دارد؟
صاحب چک می بایست مطابق قانون ظرف ۱۵ تا ۴۵ روز از تاریخ سررسید چک وجه آن را مطالبه کند و در صورت نقد نشدن، گواهی عدم پرداخت آن را از بانک بگیرد. در غیر این صورت دیگر نمیتواند به ظهرنویس برای تادیه مبلغ چک مراجعه کند در واقع چنانچه صاحب چک در خارج از مهلت گفته شده وجه چک را مطالبه کند، مسئولیت تضامنی ظهرنویس ازبین می رود و نمی توان علیه ظهرنویس دعوایی مطرح نمود.
∴ پرسش و پاسخ
ظهرنویسی یا بعبارتی پشت نویسی چک به چه معناست؟
ظهرنویسی به این معناست که امضا پشت چک به یکی از سه منظور انتقال، وکالت در وصول، یا ضمانت توسط شخص دیگری غیر از صادر کننده چک یا خود صادرکننده صورت می پذیرد
آیا ظهرنویس چک با شخص صادر کننده آن مسئولیت تضامنی دارند؟
با توجه به توضیحاتی که به آن پرداختیم پاسخ به این سوال مثبت است
نگارش توسط تحریریه دادحامی | بروزرسانی: ۲۷-۱۰-۱۴۰۲