مطالبه خسارت از شرکت توسط سهامداران

مطالبه خسارت از شرکت توسط سهامداران

 

یکی از دعاوی مطروحه در حوزه شرکت های تجاری می تواند دعاوی باشد که سهامداران بابت خسارات غیر مستقیمی که به آن ها وارد آمده اقامه دعوا می نمایند.

 

ممکن است در نتیجه ورود زیان به شرکت، سهامدار آن شرکت هم دچار زیان شود مانند اینکه ارزش سهام آن شرکت کاهش یابد یا دچار تفویت (از بین رفتن) منفعت شود.

 

در این فرض سوالی که مطرح می شود این است که آیا سهامدار میتواند در خصوص کاهش ارزش سهام یا تفویت منفعت که در نتیجه ورود زیان به شرکت بوده از شخصی که مسئول بوده درخواست جبران خسارت نماید یا اینکه چون زیان به شرکت وارد آمده و مستقیما متوجه سهامدار نبوده است چنین حقی وجود ندارد؟

 

در این فرصت قصد داریم به خسارت های وارده به شرکت و بالطبع سهامداران و امکان مطالبه جبران خسارت توسط آنان بپردازیم.

 

انواع دعاوی سهامداران

 

از یک منظر میتوان دعاوی سهامداران را به دعاوی مستقیم و دعاوی غیرمستقیم تقسیم نمود:

 

• • دعاوی خسارت مستقیم، آن دسته از دعاوی را شامل میشود که حقوق متعلق به صاحب سهام به عنوان سهامدار به صورت مستقیم مورد تضییع قرار گرفته است.

 

• • دعاوی خسارت غیرمستقیم، آن دسته از دعاوی را شامل میشود که حقوق متعلق به صاحب سهام به عنوان سهامدار به صورت مستقیم مورد تضییع قرار نگرفته است. بلکه زیان اصلی به شرکت وارد آمده است تنها ممکن است در نتیجه ورود خسارت به شرکت، سهامدار نیز از این موضوع متاثر گردد و خسارتی متوجه وی شود. به طور مثال با توجه به اقدامات هیات مدیره زیان وارده به شرکت، در میزان سود دهی سهام سهامدار تاثیر گذارد.

 

√ در مواردی که خسارت مستقلی از خسارت شرکت متوجه سهامدار می شود، هرکدامشان به طور مستقل میتوانند برای جبران خسارت وارده اقامه دعوی کنند.

 

 

برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.

 

مطالبه خسارت از سوی سهامدار شرکت

 

به صورت کلی سهامدار نمیتواند بابت ضرری که به شرکت وارد شده است اقدام به طرح دعوا مستقل از طرف شخص خود نماید به این خاطر که خسارت وارده به سهامدار به صورت غیرمستقیم است و اگر شرکت هم اقامه دعوا نماید کفایت میکند چرا که جبران ضرر شرکت همسو با جبران ضرر سهامدار متضرر میباشد و دادگاه ها از رسیدگی به دعوایی با موضوع واحد خودداری میکنند.

 

• شرکت میتواند با طرح دعوا به نام خود، علاوه بر جبران خسارت خود موجبات جبران خسارت سهامداران را نیز فراهم نماید.

 

√ اما در صورتیکه صاحبان سهام تمایل به اقامه دعوا علیه شرکت داشته باشند ماده 276 لایحه اصلاح قانون تجارت مجری خواهد بود بنابر این ماده:

 

• شخص یا اشخاصی که مجموع سهام آنها حداقل یک پنجم مجموع سهام شرکت باشد می تواند در صورت تخلف یا تقصیر رئیس و اعضاء هیئت مدیره و یا مدیرعامل به نام و از طرف شرکت و به هزینه خود علیه رئیس یا تمام یا بعضی از اعضاء هیئت مدیره و مدیرعامل اقامه دعوی نمایند و جبران کلیه خسارات وارده به شرکت را ازآنها مطالبه کنند.

• بنابراین ممکن است یک سهامدار صاحب یک پنجم از سهام شرکت بوده و به همین دلیل قادر به طرح دعوا علیه رئیس و اعضا هیات مدیره باشد

 

• همچنین مدیرعامل به نیابت از شرکت بتواند علیه اعضای هیات مدیره متخلف اقدام به طرح دعوا بنماید

 

مطالبه خسارت از سوی شرکت

 

√ یکی از تفاوت های شرکت مدنی با شرکت تجاری این است که شرکت تجاری دارای شخصیت حقوقی مستقل می باشد.

 

شخصیت حقوقی شرکت تجاری مستقل از اعضا و سهامداران شرکت است. اموال و دارایی شرکت نیز مستقل از دارایی  سهامداران میباشد. به همین دلیل شرکت تجاری اهلیت برای اقامه دعوا علیه شخص وارد کننده زیان دارد.

 

آیا سهامدار امکان مطالبه خسارتی که غیرمستقیم به شرکت وارد شده است را دارد؟

 

ممکن است که از اقدامات و تصمیمات هیات مدیره خسارت و ضرر غیر مستقیم به شرکت وارد شده باشد بنابر توضیحاتی که داده ایم در صورتی که از اقدامات هیات مدیره خسارت و تلف مستقیم به اموال شرکت وارد آمده باشد سهامداران می توانند با وجود شرایطی اقدام به طرح دعوا نمایند

 

• اما اگر این ضرر و خسارت غیر مستقیم باشد آیا باز هم این خسارت قابل مطالبه است، فرضی را در نظر بگیرید که هیات مدیره طی صورتجلسه ای تصمیم به اقدامی گرفته باشد و از این اقدام، شرکت به مدت 3 ماه تعطیل شده باشد و به طور مثال از درآمد ماهیانه 100 میلیارد تومان بی بهره مانده باشد

 

√ بنابر ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری جدید:

 

• شاکی می‌تواند جبران تمام ضرر و زیان‌های مادی و معنوی و منافع ممکن‌الحصول ناشی از جرم را مطالبه کند.

 

تبصره ۲- منافع ممکن‌الحصول تنها به مواردی اختصاص دارد که صدق اتلاف نماید. همچنین مقررات مرتبط به منافع ممکن‌الحصول و نیز پرداخت خسارت معنوی شامل جرایم موجب تعزیرات منصوص شرعی و دیه نمی‌شود.

 

• حقوقدانان از ماده فوق برای خسارات مالی ناشی از مسئولیت مدنی برداشت می نمایند

 

با این توضیح که اگر خسارت ممکن الحصول یا خسارتی که از متوقف ماندن امری به احتمال زیاد ایجاد می شود و این موضوع در دادگاه به اثبات برسد می توان همچین خسارتی از طرف سهامداران از هیات مدیره طبق شرایطی که توضیح داده ایم قایل مطالبه می باشد که در مثال فوق 300 میلیارد تومان بابت تعطیلی سه ماه شرکت قابل طرح دعوا در دادگاه می باشد