سالهاست چک به عنوان یک سند تجاری در معاملات میان افراد رد و بدل می شود و به جهت سهولت و تسریع در معاملات در انواع مختلفی همچون چک رمزدار بانکی و بین بانکی، چک ضمانت، چک مشروط، چک صیادی و … صادر می شود.
هنگامی که چک به اصطلاح برگشت بخورد به این معنا که دارنده یا ذینفع چک به دلیل عدم کفایت موجودی حساب یا قلم خوردگی و عدم تطابق امضا و… نتواند مبلغ مندرج روی برگ چک را وصول کند، میبایست جهت اقدامات قانونی بعدی و برای نقد شدن وجه چک و دریافت مطالبات خود، صدور گواهی عدم پرداخت چک را از بانک محال علیه درخواست کند.
که در ادامه به بررسی گواهی عدم پرداخت چک و نمونه تصویر آن و موارد صدور آن برای چک حقوقی و کیفری می پردازیم.
برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.
گواهی عدم پرداخت چک چیست؟
هنگامی که دارنده چک، آن را جهت وصول به بانک محال علیه ارائه میکند و وجه چک به هر یک از دلایلی که در قانون آمده است، نقد نمی شود.
در این شرایط بانک موظف است به درخواست دارنده یا ذینفع چک گواهی عدم پرداخت چک صادر کند.
1 در گواهی عدم پرداخت، مواردی از قبیل اطلاعات چک و مشخصات کامل صادر کننده چک و همچنین علت عدم پرداخت وجه چک به همراه مهر و امضاء بانک محال علیه درج میشود و به دارنده چک جهت اقدامات بعدی تحویل داده می شود.
2 به منظور اطلاع صادرکننده از برگشت خوردن چک، نسخه ای از گواهی عدم پرداخت چک به نشانی او نیز ارسال می شود.
3 اگر برگشت خوردن چک به دلیل عدم کفایت موجودی حساب صادرکننده باشد، در صورتی که بخشی از مبلغ مندرج روی چک از سایر حسابهای صادرکننده قابل وصول باشد
بانک محال علیه موظف است آن مبلغ را وصول کند و برای باقی مانده وجه چک گواهی عدم پرداخت صادر کند.
اهمیت گواهی عدم پرداخت چک
ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا گواهی عدم پرداخت برای اقدامات بعدی جهت مطالبه قانونی وجه چک اهمیت دارد؟
√ برای پاسخ به این سوال باید گفت که چک به عنوان یک سند تجاری در معاملات بزرگ و کوچک میان مردم به عنوان وسیله پرداخت رایج است
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با بهترین وکلای متخصص و با تجربه چک تهران از طریق تلفن از 9 صبح الی 20 شب
تماس از داخل و خارج کشور : 93111000-021 در صورت درخواست مشاوره حقوقی به صورت آنلاین کلیک کنید
به همین دلیل قانونگذار به منظور جلوگیری از سوءاستفاده از این سند تجاری و حفظ امنیت آن در معاملات، تشریفات قانونی خاصی برای آن در نظر گرفته است.
√ پس از برگشت خوردن چک، دارنده چک به هر یک از سه طریق قانونی (کیفری، حقوقی، ثبتی) که برای مطالبه وجه چک در نظر گرفته شده است، اقدام کند؛ باید گواهی عدم پرداخت چک داشته باشد.
بنابراین گواهی عدم پرداخت بخشی از تشریفات قانونی مطالبه وجه چک به عنوان یک سند تجاری لازمالاجراست.
نمونه گواهینامه عدم پرداخت
گواهی عدم پرداخت چک کیفری
همانطور که اشاره شد برای اقدام قانونی به منظور مطالبه وجه چک برگشتی به هر طریقی نیاز به دریافت گواهی عدم پرداخت می باشد.
√ اما چنانچه دارنده چک بخواهد علیه صادرکننده چک برگشتی شکایت کیفری طرح کند، باید به دو مهلت ۶ ماهه توجه کند.
به این معنا که برای شکایت کیفری بابت چک برگشتی دارنده چک باید حداقل ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ سررسید چک گواهی عدم پرداخت را دریافت کند و اصطلاحا چک را برگشت بزند
√ پس از دریافت گواهی عدم پرداخت چک در موعد مقرر، ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت شکایت کیفری خود را مطرح کند.
در نتیجه دو مهلت ۶ ماهه برای شکایت کیفری از چک برگشتی باید مورد توجه قرار گیرد. در غیر این صورت امکان شکایت کیفری از چک برگشتی وجود ندارد.
گواهی عدم پرداخت چک ظهرنویسی شده
به منظور طرح دعوای حقوقی برای چک برگشتی نیز گواهی عدم پرداخت چک لازم و ضروری است.
√ البته اگر چک مورد نظر پشت نویسی شده باشد برای دریافت گواهی عدم پرداخت چک باید به مهلت های قانونی توجه نمود.
همانطور که اشاره شد شکایت کیفری صرفا علیه صادرکننده چک امکان پذیر است.
√ بنابراین اگر چک ظهرنویسی شده باشد و دارنده چک بخواهد از طریق طرح دعوای حقوقی مبلغ چک را علاوه بر صادرکننده از ظهرنویسان و ضامنین چک نیز مطالبه کند
√ همچنین علیه کسانی که چک را پشت نویسی کردهاند نیز طرح دعوای حقوقی کند؛ در این شرایط می بایست به مواعد قانونی دریافت گواهی عدم پرداخت چک نیز توجه کند.
به عبارت دیگر چک به عنوان یک سند تجاری از امتیازات قانونی برخوردار است. یکی از این امتیازات امکان دریافت وجه چک از ظهرنویسان و ضامنین چک میباشد
√ برای استفاده از این امتیاز دارنده چک باید ظرف ۱۵ روز یا ۴۵ روز از تاریخ سررسید چک از بانک گواهی عدم پرداخت بگیرد و چک را برگشت بزند.
توجه داشته باشید که اگر چک در شهری صادر شده باشد که قرار باشد در همان شهر وصول شود، دارنده چک ۱۵ روز از تاریخ سررسید چک مهلت دارد که چک را برگشت بزند و گواهی عدم پرداخت دریافت کند و با استناد به آن گواهی وجه چک را از ظهرنویسان چک مطالبه کند و علیه آنها دعوای حقوقی مطرح کند.
√ چنانچه چک در یک شهر صادر شده باشد و قرار باشد در شهر دیگری نقد شود، در این صورت دارنده چک ۴۵ روز از تاریخ سررسید چک مهلت دارد که گواهی عدم پرداخت چک را دریافت کند و بر اساس آن علیه ظهرنویسان چک نیز طرح دعوای حقوقی کند.
چنانچه این مواعد قانونی رعایت نشود مسئولیت ظهرنویسان و ضامنین چک از بین می رود و تنها می توان علیه صادرکننده طرح دعوا نمود.
نگارش توسط تحریریه دادحامی | بروزرسانی: ۲۲-۱۲-۱۴۰۲