به ثبت رساندن ازدواج دائم و در برخی از موارد ازدواج موقت (صیغه) در دفاتر ثبت ضروری است و حتی در قانون، در صورت امتناع از عدم ثبت ازدواج مجازات کیفری در نظر گرفته شده است. با این حال ممکن است افرادی به هر دلیل از ثبت ازدواج خود امتناع ورزند.
زمانی که یکی از زوجین، زن یا شوهر، وجود رابطه همسری و وقوع ازدواج میان خود و دیگری را نفی کند، طرف مقابل که ادعای وجود چنین رابطه ای را دارد بایستی بتواند زوجیت را اثبات نماید.
در این مطلب در رابطه با اثبات زوجیت صحبت خواهیم کرد.
برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.
دعوای اثبات زوجیت چیست؟
یکی از دعاوی مهم در دادگاه های خانواده، اثبات زوجیت است. اقدام به اثبات زوجیت زمانی اتفاق می افتد که یکی از طرفین(زوج یا زوجه) منکر علقه زوجیت باشد.
در این حالت طرفی که قصد اثبات زوجیت دارد دادخواستی تنظیم میکند و تسلیم دادگاه مینماید تا مراحل رسیدگی به این درخواست مورد بررسی قرار بگیرد.
رویه قضایی دعاوی اثبات رابطه زوجیت
برای آن که فردی بتواند در دادگاه، نکاح خود را با فردی دیگر اثبات نماید، باید حداقل یکی از مدارک و یا ادله زیر را در اختیار داشته باشد:
اقرار، سند کتبی، شهادت شهود، سوگند خوردن، تحقیقات محلی
همچنین لازم به ذکر است در رویه قضایی دادگاه ها در خصوص رسیدگی به این دعوا، اقرار به زوجیت محمول بر زوجیت دائم است و عدم تعیین مهریه نیز قرینه ای بر اثبات زوجیت دائم است. به عبارت دیگر در صورتی که مهریه در عقد ازدواج تعیین نشده باشد به دلیل اینکه در ازدواج دائم عدم تعیین مهریه موجب ناصحیح تلقی شدن آن نمی شود قضات نوع ازدواج را دائم در نظر می گیرند
دادگاه صالح برای طرح دعوی اثبات رابطه زوجیت
از لحاظ صلاحیت ذاتی دادگاه خانواده صالح به رسیدگی به دعوای اثبات زوجیت می باشد.
نظریه مشورتی در خصوص اثبات رابطه زوجیت
چنانچه دعوای اثبات زوجیت و ثبت واقعه ازدواج دوم مطرح شود و این ازدواج بدون رضایت همسر قبلی و بدون اذن دادگاه صورت گرفته باشد، آیا این دعوا قابل استماع است و آیا باید در اجرای ماده ۱۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۵۳ زوجه قبلی طرف دعوا قرار گیرد؟ از آن جا که وفق ماده ۲۰ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ ثبت نکاح دائم در هر حال الزامی است و با لحاظ تبصره ماده ۲۹ آیین نامه اجرایی این قانون مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۹۳ ریاست محترم قوه قضاییه، در فرض سؤال که زوج بدون رضایت رسمی همسر اول و یا بدون اذن دادگاه مبادرت به ازدواج مجدد کرده است؛ دعوای اثبات زوجیت و ثبت این نکاح قابل استماع است؛ بدون آن که نیازی باشد که زوجه قبلی به عنوان خوانده طرف دعوا قرار گیرند؛ اما در اجرای ماده ۷۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و با توجه به غیرقابل گذشت بودن جرم موضوع ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱، دادگاه خانواده که به دعوای اثبات زوجیت و ثبت نکاح دوم رسیدگی می کند، مکلف است مراتب وقوع جرم موضوع ماده اخیر الذکر (در فرض سؤال ازدواج دائم بدون ثبت رسمی آن) را به دادستان اطلاع دهد.
رای صادره در خصوص اثبات رابطه زوجیت
وکیل دادحامی در خصوص رای صادره اذعان دارد: در صورت عدم ارائه سند جهت اثبات زوجیت، زمانی میتوان به شهادت شهود (مدعی زوجیت) ترتیب اثر داد که، در جلسه عقد و هنگام اجرای صیغه عقد حضور داشته و بر اجرای صیغه، نوع عقد، میزان مهریه و سایر شرایط آن شهادت دهند.
پرسش و پاسخ:
هر کدام از زن و شوهر که مدعی وجود رابطه زوجیت است، باید برای اثبات ادعای خود دادخواست اثبات رابطه زوجیت مطرح نماید.
با اقرار یا شهادت شهود یا معاشرت طرفین و ….
نگارش توسط تحریریه دادحامی | بروزرسانی: ۰۵-۰۱-۱۴۰۳