رجوع از بخشیدن مهریه | پشیمانی از بذل مهریه

رجوع از بخشیدن مهریه (پشیمان شدن از بخشش و بذل مهریه)

 

مهریه مالی است که مطابق قانون و شرع برای زن در نظر گرفته شده است که به موجب عقد نکاح به زن تعلق میگیرد و تفاوتی نمی ‌کند که نکاح دائم باشد یا موقت.

 

مهریه میتواند عین معین باشد یعنی مالی که هنگام عقد موجود و معین باشد به طور مثال یک خودرو که وجود خارجی داشته باشد، در این صورت زوجه به محض ازدواج، مالک مهر و صداق خود می شود.

 

اما چنانچه مهریه هنگام عقد موجود نباشد، در این شرایط زوجه به محض ازدواج می تواند آن را از زوج مطالبه کند اما فعلاً مالک چیزی نیست تا زمانی که زوج، مصداق مهریه را فراهم کند. مانند تعیین سکه طلا به عنوان مهریه.

 

در هر صورت مهریه باید مالیت داشته باشد به طور مثال بال پروانه به عنوان مهریه باطل است چون نمی‌ توان عنوان مال را به آن نسبت داد همچنین باید قابل تملک باشد برای مثال قرار دادن اعضای بدن داماد به عنوان مهریه باطل است و نکته آخر این که مهریه مجهول نباشد و میزان آن مشخص باشد.

 

همچنین مهریه در یک تقسیم بندی دیگر به مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه تقسیم می‌ شود که در مهریه عندالمطالبه زوجه حق دارد پس از عقد هر زمان که بخواهد مهریه خود را مطالبه کند و اگر زوج از تادیه و فراهم کردن مهریه همسر خود سر باز زند، تحت شرایطی حبس می‌شود. در مقابل مهریه عندالاستطاعه به گونه ای است که هرگاه شوهر توانایی پرداخت مهریه را داشته باشد می توان آن را مطالبه نمود در غیر این صورت حتی امکان حبس زوج به دلیل عدم پرداخت مهریه نیز وجود ندارد.

 

بخشش مهریه

 

بخشیدن مهریه و به عبارتی صرف نظر کردن از گرفتن مهریه به چند طریق امکان پذیر می‌ باشد که هر کدام نتایج متفاوتی دارد:

 

• هبه مهریه :

 

هبه عقدی است که به موجب آن کسی مالی را به صورت رایگان و بلاعوض به شخص دیگری می بخشد یا هدیه می دهد. زن نیز می‌تواند در قالب هبه مهریه، مهر خود را به همسرش ببخشد که این اتفاق می تواند بدون طلاق رخ دهد. در دفاتر ثبت اسناد به طور رسمی زوجه میتواند مهریه خود را به همسرش هبه کند و همچنین ممکن است هبه معوض باشد یعنی زن در عوض طلاق مهریه خود را هبه کند.

 

• بذل مهریه :

 

بذل همان هبه است. این نوع بخشش مهریه نیز اکثر مواقع در طلاق خلع و مبارات اتفاق می‌افتد که به موجب قانون این گونه تعریف شده‌اند: طلاق خلع یعنی زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر خود میدهد طلاق بگیرد که مال مزبور می تواند عین مهر یا معادل آن یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد.

 

 

طلاق مبارات زمانی رخ می ‌دهد که کراهت از جانب دو طرف باشد ولی در این صورت نباید زائد بر مهر باشد. در نتیجه در طلاق خلع یا مبارات که امروزه به عنوان طلاق توافقی مطرح است، زوجه همه یا بخشی از مهریه خود را در ازای طلاق می بخشد یا اصطلاحاً بذل می ‌کند.

 

• ابراء مهریه :

 

به این معناست که زن، شوهر خود را از مهریه که دینی بر گردن اوست بری می کند. در این حالت دیگر دینی به نام مهریه به عهده زوج نیست و شوهر دیگر تعهدی در قبال پرداخت مهریه ندارد. ممکن است ابراء مهریه در ازای طلاق باشد یا نباشد.

 

 

برای ارتباط و مشاوره حقوقی با وکیل هم اکنون با شماره 02193111000 تماس حاصل فرمائید.

 

در چه مواردی امکان رجوع از بخشش مهریه وجود دارد؟

 

رجوع از بخشش مهریه به معنای پشیمانی از بخشش مهریه و در نتیجه مطالبه آن می ‌باشد که از میان موارد بخشش مهریه، از بذل و هبه مهریه می توان رجوع کرد.

 

چون اصل بر این است که می ‌توان از مالی که رایگان به دیگری داده ‌ایم رجوع کرده و آن را پس بگیریم. اما اگر بخشش مهریه در ازای طلاق باشد و طلاق هم واقع شود و زن از بخشش مهریه خود رجوع کند در این صورت در زمان عده، مرد هم می‌ تواند از طلاق رجوع کند.

 

وکیل

تنها ابراء مهریه است که باعث می‌شود به طور کامل ذمه شوهر از مهریه بری شود و دین مهریه از عهده او ساقط شود و ابراء مهریه قابل رجوع نیست.

 

البته در خصوص دعاوی رجوع از بخشش مهریه رای های متفاوتی صادر شده است. به طور مثال یکی از شعب دیوان عالی کشور رایی صادر نموده مبنی بر اینکه: تعیین سکه طلا به عنوان مهریه، عین معین نبوده بلکه به صورت دین و بر ذمه زوج می باشد در نتیجه بخشیدن (بذل) تمام یا قسمتی از سکه ها از مصادیق عقد هبه نمی باشد تا بتواند قابل رجوع باشد بلکه از مصادیق ابراء بوده بنابراین قابل رجوع نمی باشد. در مقابل یکی دیگر از شعب دیوان عالی کشور سکه را عین معین تلقی کرده و بخشش و بذل مهریه که سکه باشد را هبه می ‌داند، در نتیجه قابل رجوع می باشد.

 

در نهایت این نکته نیز قابل توجه است که توافقاتی که میان زوجین حین طلاق توافقی (در قالب طلاق خلع و مبارات) صورت می گیرد، اعم از بخشش مهریه، در صورتی که صیغه طلاق جاری نشود تمام توافقات که ضمن آن شده است از بین می رود یعنی اگر طلاق صورت نگیرد زوجه میتواند مانند قبل از توافقات، مهریه خود را مطالبه کند و شوهر نمی تواند با استناد به آن توافق‌ های صورت گرفته مبنی بر بخشش مهریه، از پرداخت ان امتناع ورزد.

 

به این دلیل که بخشش مهریه در ازای طلاق بوده که صورت نگرفته و در قالب توافقات گواهی عدم سازش در طلاق توافقی واقع شده است.

 

رجوع از بذل مهریه پس از فوت شوهر

 

مطابق قانون هنگامی که هر یک از طرفین هبه فوت کند، دیگر رجوع از هبه ممکن نیست. بنابراین پس از فوت شوهر امکان رجوع از بذل مهریه و مطالبه مهریه از ترکه شوهر وجود ندارد.